Veiligheid

Arbocatalogus
In een arbocatalogus beschrijven werkgevers en werknemers op eigen initiatief hoe ze zullen voldoen aan doelvoorschriften van de overheid voor veilig en gezond werken. Een doelvoorschrift is een norm in de wet waaraan bedrijven zich moeten houden.

De Sector Werken onder Overdruk heeft de Arbocatalogus Werken onder Overdruk op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid samengesteld. De Arbocatalogus is digitaal beschikbaar www.ArbocatalogusWoO.nl

Werken onder overdruk
Duikarbeid is in de Arbeidsomstandighedenwet als volgt gedefinieerd: "Het verrichten van arbeid in een vloeistof of in een droge duikklok met inbegrip van het verblijf in die vloeistof of in die droge duikklok, waarbij voor de ademhaling gebruik wordt gemaakt van een gas onder een hogere druk dan de atmosferische druk."

Bij het verrichten van arbeid in vloeistof onder een hogere druk dan de atmosferische druk heeft de druk direct invloed op het functioneren van het lichaam van de duiker en op het ademgas dat hij inademt. Voor de mens is duikarbeid per definitie werk in een onnatuurlijke situatie waarop het menselijke lichaam niet is ingesteld. Het menselijke lichaam kan alleen met hulpmiddelen in die situatie functioneren. Alleen al om te kunnen ademhalen is de duiker volstrekt afhankelijk van hulpmiddelen.

WERKGEVER

Verplichte RI&E
Als werkgever organiseert u het werk zodanig dat de gevaren door werken onder overdruk worden voorkomen of zoveel als mogelijk worden beperkt. Een eerste stap hierin is het uitvoeren van de verplichte RI&E.

In de RI&E wordt duidelijk gemaakt wat de arbeidsrisico's zijn die met de duikwerkzaamheden van uw bedrijf samenhangen. Vervolgens maakt u op grond van de RI&E een plan van aanpak om de gesignaleerde risico's op te heffen of te beperken. Aan de hand hiervan stelt u, rekenschap houdend met de stand der techniek in de duikbranche, een deugdelijke werkinstructie op. In die werkinstructie dient u expliciet aan te geven welke veiligheidsvoorzieningen en noodprocedures op de arbeidsplaats voor de werknemers aanwezig zijn dan wel moeten worden getroffen.

Werkinstructie
De werkinstructie wordt als deugdelijk aangemerkt indien bij de weergave van de veiligheidsvoorzieningen en de noodprocedures ten minste als aandacht is besteed aan:

Verantwoordelijkheden en bevoegdheden,
Materieel en onderhoud,
Duikprocedures,
Inschakeling reserveduiker,
Voorzieningen en procedures voor situaties die afwijken van de algemeen voorkomende werksituaties,
Richtlijnen voor decompressie,
Ongevalsmelding en medische hulp,
Samenstelling en gebruik van de EHBO-uitrusting

RI&E en plan van aanpak
Een RI&E is voor ieder bedrijf en iedere organisatie verplicht. Met de resultaten van de RI&E stelt u een plan van aanpak op. Dit kunt u zelf doen of uitbesteden aan een derde partij. U bent verplicht uw RI&E inclusief het plan van aanpak te laten toetsen, door een gecertificeerde deskundige. Dit kan een gecertificeerde deskundige zijn die aan uw bedrijf of organisatie verbonden is of bijvoorbeeld een gecertificeerde arbodienst .
Voor bedrijven of organisaties met ten hoogste 25 werknemers geldt een uitzondering. De deskundige toets hoeft dan niet te worden uitgevoerd. Men moet dan wel gebruik maken van een branchespecifiek RI&E-instrument dat in de CAO is opgenomen.

In het plan van aanpak beschrijft u:

welke verbeteringen u wilt doorvoeren;
welke verbeteringen prioriteit hebben;
wanneer de verbeteringen uitgevoerd moeten zijn;
wie voor de uitvoering verantwoordelijk is.

Voor het aanpakken van verbeteringen gelden de volgende uitgangspunten:

Risico’s moeten zoveel mogelijk aan de bron worden weggenomen,
Is deze bronaanpak redelijkerwijs niet mogelijk (vanwege technische, organisatorische en/of economische redenen), dan treft u maatregelen die voor alle werknemers gunstig zijn,
In sommige gevallen is het niet mogelijk om een aanpak aan de bron of een algemeen beschermende aanpak te kiezen. In die gevallen stelt u persoonlijke beschermingsmiddelen ter beschikking aan de werknemers, waarbij u ook erop toeziet dat deze gebruikt worden.

Deze aanpak staat bekend als de arbeidshygiënische strategie.

Duikuitrusting
Bij duikarbeid is er bij de duikuitrusting altijd sprake van persoonlijke beschermingsmiddelen. Als deze eigendom van de ingeleende duiker zelf is moet de werkgever/opdrachtgever er ook op toezien dat de uitrusting een goede bescherming biedt voor de te ondernemen klus.

Wat u nog meer moet weten (informatie verkregen van de Arbeidsinspectie)

Werkgever-werknemer relatie: inlenen van zelfstandigen zonder personeel
In de duiksector worden door werkgevers regelmatig zelfstandigen zonder personeel (ZZP’ers) ingeleend voor het verrichten van duikklussen. Zie artikel 9.5 Arbeidsomstandighedenbesluit

Voorlichting, onderricht en toezicht
Als werkgever bent u verplicht uw werknemers voor te lichten over de risico’s die het werk met zich meebrengt. Ook moet u hen onderrichten over de maatregelen die deze risico’s beperken of wegnemen. Werknemers moeten kortom goede instructies hebben ontvangen over hoe zij zo veilig mogelijk en met zo min mogelijk gezondheidsschade kunnen werken. Voorlichting en onderricht is een belangrijke maatregel om ongevallen, verzuim en stagnatie in de uw sector te voorkomen of te beperken. Als werkgever moet u er bovendien op toezien dat de instructies en voorschriften worden nageleefd.

Uw werknemers hebben daarin een eigen verantwoordelijkheid. Zij moeten met de nodige voorzichtigheid en zorgvuldigheid handelen en instructies opvolgen. De inspecteur kan uw werknemer een boete geven als hij zich schuldig maakt aan ernstige overtredingen waarvan hij op grond van de voorlichting/opleiding had kunnen weten dat het om een overtreding van de wet gaat.

Preventiemedewerker
Ieder bedrijf of organisatie moet een preventiemedewerker aanstellen of iemand binnen het bedrijf of organisatie de preventietaken laten uitvoeren. Deze medewerker speelt een belangrijke rol bij het maken van de RI&E en het plan van aanpak. Ook kan de preventiemedewerker een rol spelen bij het geven van voorlichting over arbeidsomstandigheden aan de (andere) werknemers en het onderzoeken van eventuele ongevallen in het bedrijf of organisatie. Heeft uw bedrijf of organisatie ten hoogste 25 medewerkers dan kunt u als werkgever zelf de taak van preventiemedewerker vervullen.
www.arboportaal.nl preventiemedewerker

Bedrijfshulpverlening
De inspecteur kan ook op de organisatie van de Bedrijfshulpverlening (BHV) inspecteren. De BHV-organisatie is onderdeel van uw RI&E en het plan van aanpak. Een aantal zaken moet u in ieder geval op orde hebben. Zo moeten -afhankelijk van de omvang van en de risico’s in uw bedrijf of organisatie- een of meer werknemers zijn opgeleid als bedrijfshulpverlener. Iedere BHV-er moet voor een of meer van de hulpverleningstaken (eerste hulp bij ongevallen, branden blussen en ontruimen) zijn opgeleid. De BHV-organisatie als totaal moet in staat zijn alle drie de hulpverleningstaken uit te voeren.

U kunt de BHV, indien mogelijk, ook gezamenlijk met andere bedrijven of organisaties op de arbeidsplaats realiseren.
Artikel 15 Arbeidsomstandighedenwet

Systeeminspectie
Het kan zijn dat de wijze waarop u uw zorg voor arbeidsomstandigheden heeft georganiseerd, niet voldoende is. Wanneer de arbeidsinspecteur dit vermoedt, voert deze in veel gevallen een systeeminspectie uit. Dit gebeurt door interviews met u, enkele van uw werknemers en eventuele leidinggevenden in uw bedrijf of organisatie. De resultaten worden na afloop met u besproken en kunnen leiden tot een eis. Daarna krijgt u de mogelijkheid om uw aanpak aan te passen.

Klachten
Soms ontvangt de toezichthouder klachten over arbeidsomstandigheden in een bedrijf of organisatie. Deze neemt een klacht alleen in behandeling als deze komt van een werknemer (of een relatie of rechtshulpverlener van die werknemer) of een vakbond. Klachten of tips van anderen onderzoekt de toezichthouder in principe niet, tenzij er sprake is van ernstig gevaar voor personen.

Ongevallen
Bij duikarbeid vinden regelmatig ongevallen plaats, waarvan sommige ernstig of zelfs met dodelijke afloop. Ernstige ongevallen moet u bij de toezichthouder melden. Dit betreft arbeidsongevallen die dodelijk zijn, of leiden tot opname in een ziekenhuis of tot blijvende gezondheidsschade. Ongevallen die plaatsvinden in de winningsindustrie moet u rechtstreeks melden bij het SodM. De ongevallen in overige situaties dienen gemeld te worden bij de Arbeidsinspectie. De toezichthouder voert dan een onderzoek uit.

Telefoonnummer voor ongevalsmelding Bel 0800-5151

voor meer informatie: hier.

Verplichtingen werknemer

nodige voorzichtigheid (veiligheid eigen en van anderen)
Arbeidsmiddelen / beschermingsmiddelen juist gebruiken
Aangebrachte beveiligingen niet veranderen, verwijderen
meewerken aan voorlichting en onderricht
gevaren melden
medewerking aan derden gericht op verbetering van arbo

Duiktabellen

Gebruik duiktabellen
Om het ontstaan van decompressieziekten te voorkomen wordt gebruik gemaakt van duiktabellen. Afhankelijk van onder andere duikdiepte, duiktijd en het gebruikte ademgas kan een keuze gemaakt worden uit meerdere duiktabellen.
Bij defensie wordt overwegend gebruik gemaakt van DCIEM-tabellen. Sportduikers maken over het algemeen gebruik van US-Navy en DCIEM tabellen.

NDC Tabellen
Door Prof. Dr. Sterk, bijzonder hoogleraar onderwaterfysiologie aan de Universiteit van Leiden, zijn tijdens het uitvoeren van de Oosterscheldewerken duiktabellen ontwikkeld. Deze duiktabellen zijn specifiek toegesneden op de omstandigheden in de Nederlandse civiele waterbouw. In samenwerking met de duikindustrie zijn destijds deze tabellen verder verfijnd en in 1995 vrijgegeven voor algemeen gebruik. Vanwege het onafhankelijk karakter van het toenmalige NDC in haar hoedanigheid als belangenbehartiger beroepsduikend Nederland heeft het NDC de tabellen uitgegeven. De tabellen hebben niets te maken met de huidige certificerende instelling, de NDC-CI.

Prof dr W. Sterk heeft in 2015 een herziene uitgave van de NDC tabellen uitgegeven. De herziene uitgave van de NDC tabellen - the Dutch Commercial Diving Tables - heeft plaatsgevonden naar aanleiding van het jarenlang bijhouden van statistieken door de gebruikers. Veel duikbedrijven hebben in de afgelopen jaren ook tabellen op maat laten maken voor speciale projecten. Al die kennis is verwerkt in de heruitgave. De heruitgave is volledig in de Engelse taal. Voor meer informatie www.dadcodat.nl

Naast voornoemde tabellen zijn ook andere tabellen in Nederland in gebruik. Het duikbedrijf zal in samenspraak met haar gecontracteerde duikerarts de keuze voor een duiktabel nemen. Evenals dat er verschillende behandelingsprocedures zijn. Het is de keuze van de duikerarts welke behandelingstabel wordt toegepast en hoe wordt gehandeld bij een incident. Tenslotte zal het de duikmedisch begeleider en duikploegleider direct contact opnemen met hun eigen duikerarts om de eerstelijnshulpverlening te starten.

De heruitgave is ook de kwaliteit op scheur- en watervast papier.
Bestellen kan rechtstreeks bij Dadcodat

In de toekomst zal Stichting NOK deze verkoop overnemen.

Er is ook digitale versie beschikbaar.

Veiligheidsmemo's

Naar aanleiding van ongevallen zijn er in het verleden Nederlandse Diving Safety Memo´s gepubliceerd in samenwerking met betrokkenen, onderzoekers en duikindustrie.

Download hier de NL Safety Memos

Download hier de HSE Safety Alerts

Download hier de HSE Information Sheets

Download hier de IMCA Safety Flashes

Ongevallen bij gebruik Hogedruk Spuit

Wij raden u aan deze gegevens in uw EHBO-koffer te houden. Let op dit betreft een advies voor de behandelend arts van een mogelijke wond veroorzaakt door een Hogedrukspuit. Let wel letsel is niet altijd zichtbaar - dus altijd naar de Spoedeisende hulp. Niet zichtbaar kan wel betekenen interne bloeding. Dus wees gewaarschuwd.

Advies voor de behandelend arts
Deze persoon is betrokken geweest bij een ongeval met een hogedruk waterspuit met drukken tot 1000 bar (1019 atmosfeer) en watersnelheden van 1440 km per uur of meer.

VERZOEKE HIER REKENING MEE TE HOUDEN BIJ HET STELLEN VAN UW DIAGNOSE
Ongebruikelijke infecties met micro-organismen, optredend bij lagere temperaturen, zijn gerapporteerd. Dit kunnen gram-negatieve pathogenen zijn, zoals ook worden gevonden in rioolwater. Bacteriologische swabs en bloedkweken kunnen daarom nuttig zijn.
Bij onbekendheid met dit soort ongevallen en verwondingen gelieve eerst contact op te nemen met de duikerarts, verbonden aan het bedrijf waarvoor de getroffen duiker werkt.

Specialistische medische adviezen kunnen verkregen worden bij
Drs. L.M.M. Vogels
’s Gravendijkwal 230
3015 CE ROTTERDAM
Telefoon 010 704 07 04

In het Cursusboek Civiele Onderwaterbouw vindt u overigens de veiligheidsprocedure voor het werken met hogedrukreinigers onderwater.

Zie ook www.dmac-diving.org/guidance/DMAC03.pdf

www.dmac-diving.org

HSE Safety Safety alerts / Notices
www.hse.gov.uk/offshore/notices/sn_index.htm

Zie ook www.hse.gov.uk/diving/video/co2video.htm

Zie ook de publicatie HSE Differential pressure hazards in diving

There has been continuing occurrence of diving injuries and fatalities caused by differential pressure. A wide ranging review into differential pressure incidents, across the diving industry is presented. The review found a total of 66 differential pressure incidents of sufficient quality for inclusion in the report.

IMCA safety flashes
Door de IMCA worden naar aanleiding van ongewenste gebeurtenissen regelmatig zogenaamde safety flashes uitgebracht. Deze safety flashes bevatten vaak waarschuwingen, beschrijvingen van situaties of aanpassingen in maatregelen.
Download hier de IMCA Safety Flashes

Gezondheidschade door blootstelling aan micro-organismen
Naar de blootstelling aan micro-organismen bij beroepsduikers is onderzoek (2005) gedaan door het RIVM. www.rivm.nl

In dit onderzoek wordt geschat dat door deze blootstelling tenminste één per honderdduizend duikers per jaar het risico loopt op een infectie door wateroverdraagbare ziekteverwekkende micro-organismen. Dit is weliswaar laag, maar dit infectierisico kan in sterk fecaal verontreinigd water (zoals een rioolwaterzuivering) tientallen tot honderdtallen hoger zijn.

Bouwproces

Afdeling 5 Arbeidsomstandighedenbesluit

Bouwprojecten kunnen gezien worden als een tijdelijk bedrijf, waarop de Arbowet van toepassing is. Gezien de aard en de risico’s van de werkzaamheden in de bouw, is een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) vaak niet voldoende om veilig te bouwen. Afhankelijk van de omvang van de bouw en/of de aanwezigheid van specifieke risico’s moet een veiligheids- en gezondheidsplan komen.

In de bouw behoort veilig bouwen en gezond werken een onlosmakelijk onderdeel te zijn van het bouwproces. Veiligheid is van invloed op de voortgang van het werk en het behalen van de planning. Ongelukken en ongevallen kunnen langdurig persoonlijk leed veroorzaken. De Inspectie SZW ziet in de bouw dan ook intensief toe op nakoming van de Arbowet.

Belangrijk is om te weten dat bij duikwerkzaamheden bij bouwactiviteiten er altijd een Veiligheids- en Gezondheidsplan aanwezig moet zijn. Lees de omschrijving van een dergelijk plan in Artikel 2.28 Arbeidsomstandighedenbesluit.

Zie ook de EU directive 92/57/EEC daarin staat omschreven bij duikactiviteiten en/of caissonactiviteiten is een V&G-plan noodzakelijk.

In de ontwerpfase dient de opdrachtgever een Coördinator Ontwerpfase aan te stellen. De verschillende (onder-)aannemers die vaak bij uitvoering betrokken zijn, zijn ook gebonden aan het veiligheidsbeleid op het werk. Om dat goed te organiseren is de opdrachtgever eveneens verplicht er voor te zorgen dat een Coördinator Uitvoeringsfase wordt aangesteld.
Vast onderdeel van de start van het werk is een voorlichtingsbijeenkomst. In deze bijeenkomst moet worden gesproken over mogelijke risico’s, de veiligheid voor alle medewerkers en het veiligheidsbeleid dat van toepassing is. De voorlichting moet ook toegankelijk en begrijpelijk zijn voor collega’s uit het buitenland.

Veiligheid behoort een vast agendapunt te zijn van het werkoverleg. Dat houdt iedereen scherp op veilig bouwen en het voorkomen van onveilig gedrag en risicovolle situaties. Dat is geen probleem als iedereen doordrongen is en blijft van het belang van veilig bouwen. Die ervaringen kunnen aanleiding zijn om aanvullende maatregelen te treffen, een actie op te nemen in de RI&E of de voorschriften aan te scherpen.

http://www.bouwbesluitonline.nl/

http://www.arboportaal.nl/onderwerpen/themas/inrichting-werkvloer

http://www.helpdeskbouwregels.nl/